دی اتیلن گلایکول
دی اتیلن گلایکول (Diethylene Glycol یا DEG) یک ترکیب شیمیایی آلی با فرمول شیمیایی C4H10O3 است. این ماده یک مایع شفاف، بی‌رنگ و بدون بو است که به دلیل خواص شیمیایی و فیزیکی‌اش در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه، اطلاعات کاملی در مورد دی اتیلن گلایکول آورده شده است:
مشخصات شیمیایی و فیزیکی
- فرمول شیمیایی: C4H10O3 یا HOCH2CH2OCH2CH2OH
- وزن مولکولی: 106.12 گرم بر مول
- شکل ظاهری: مایع بی‌رنگ و شفاف
- نقطه ذوب: -10.45 درجه سانتی‌گراد
- نقطه جوش: 245 درجه سانتی‌گراد
- چگالی: 1.118 گرم بر سانتی‌متر مکعب (در دمای 20 درجه سانتی‌گراد)
- حلالیت: محلول در آب، الکل‌ها، اتر و بسیاری از حلال‌های آلی
کاربردها
صنایع پلاستیک و پلیمر:
- به عنوان حلال و نرم‌کننده در تولید رزین‌ها و پلاستیک‌ها
- استفاده در تولید پلی‌اورتان‌ها و پلی‌استرها
صنایع رنگ و پوشش:
- به عنوان حلال در تولید رنگ‌ها و پوشش‌های صنعتی
- استفاده در تولید جوهرها و رنگ‌های چاپ
صنایع آرایشی و بهداشتی:
- به عنوان مرطوب‌کننده و حلال در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی
- استفاده در تولید خمیردندان‌ها و کرم‌ها
صنایع داروسازی:
- به عنوان حلال و ماده پایدارکننده در تولید داروها
- استفاده در فرمولاسیون شربت‌های دارویی
صنایع نساجی:
- به عنوان نرم‌کننده و مرطوب‌کننده در تولید الیاف و پارچه‌ها
- استفاده در تولید مواد ضد‌چروک و نرم‌کننده‌های پارچه
سیالات خنک‌کننده و ضدیخ:
- به عنوان ماده افزودنی در تولید ضدیخ‌ها و سیالات خنک‌کننده
- استفاده در سیستم‌های تهویه مطبوع و خنک‌کننده‌های صنعتی
ایمنی و بهداشت
- سمیت: دی اتیلن گلایکول سمی است و مصرف یا تماس طولانی مدت با آن می‌تواند به سلامتی آسیب برساند. بلعیدن یا تنفس بخارهای آن ممکن است باعث آسیب به کبد و کلیه‌ها شود.
- پیشگیری: استفاده از تجهیزات حفاظت شخصی مانند دستکش، عینک ایمنی و ماسک در هنگام کار با دی اتیلن گلایکول توصیه می‌شود.
- آتش‌سوزی: دی اتیلن گلایکول قابل اشتعال است و باید از منابع حرارتی و شعله دور نگه داشته شود. در صورت وقوع آتش‌سوزی، استفاده از خاموش‌کننده‌های مناسب مانند پودر خشک یا کربن دی‌اکسید توصیه می‌شود.
ذخیره‌سازی و حمل‌ونقل
- شرایط ذخیره‌سازی: دی اتیلن گلایکول باید در ظروف دربسته و در مکان‌های خنک و خشک نگهداری شود. از تماس آن با مواد اکسید‌کننده قوی و اسیدها باید خودداری شود.
- حمل‌ونقل: در حمل‌ونقل این ماده باید دقت شود که ظروف نشتی نداشته باشند و از ضربه و سقوط محافظت شوند.
دی اتیلن گلایکول یک ماده شیمیایی پرکاربرد است که در بسیاری از صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، به دلیل خاصیت سمی آن، استفاده از این ماده باید با احتیاط و رعایت نکات ایمنی صورت گیرد.
